1.- Izena:
Euskal antzara.
2.- Antzinatasuna, tradizioa, eskarmentua:
Euskal Autonomia Erkidegoan, aspalditik, kolore grisa eta marra ilunagoak dituen antzara mota bat hazi izan dute. 1999an egindako azterketa baten bidez egiaztatu zenez, populazio uniformea, berezia eta animalia kopuru handikoa zen. Hala, bertako euskal arrazatzat jo zitekeela ondorioztatu zuten. Estandarra 2004an argitaratu zuten, Euskal Herriko Agintaritzaren Aldizkarian (EHAA).
3.- Aintzatespenak:
Arraza hori Estatuko Arrazen Katalogo Ofizialean Desagertzeko Arriskuan dagoen Bertako Arraza gisa jasota dago, baita FAOren Etxeko Abereen Aniztasunari buruzko Informazio Sisteman (DAD-IS) ere.
Halaber, Slow Fooden Zaporearen Kutxa nazioarteko katalogoaren parte da. Zaporearen Kutxaren helburua ahaztutako zaporeak, desagertzeko arriskuan dauden bikaintasun dokumentatudun produktu gastronomikoak, berriz deskubritu eta katalogatzea da.
4.- Ezaugarriak:
Euskal antzarak kolore grisa eta marra ilunagoak dauzka, hegaletako eta paparraren alboetako marra finagoekin eta argiagoekin txandakatuta. Sabelaldea, berriz, zuria dauka. Hala mokoa nola hegalak laranjak dira. Arrek batez beste 7-9 kiloko pisua daukate eta emeek 6-8 kilokoa. Ibilera arina eta silueta dotorea dauzka, baina gorpuzkera pixka bat mozkotea.
Hegazti hauen bereizgarria izaera ez-oldarkorra da. Horrek haztea eta ekoizpena errazten ditu. Errunaldia abendutik maiatzera bitartekoa da. Arrautzen azala zuria da, tamaina handia daukate eta gutxienez 160 gramoko pisua. Gozogintzarako oso estimatuak dira.
6.- Ekoizpen eremua:
Euskal Autonomia Erkidego osoan daude; bereziki, Bizkaian. Atari zabalean eta talde txikitan hazteari esker, modu naturalean elika daitezke, belarrez, intsektu txikiz eta barraskiloz. Elikadura osatzeko, artoa ematen diete. Arrazaren hazle guztiek abereak elikatzeko transgenikorik ez erabiltzeko konpromisoa hartu dute.
E R R E Z E T A
ANTZARA SAGAR ETA ARANEZ BETEA
Lau pertsonentzako osagaiak
1000 gr antzara, 500 gr errezil-sagar, 100 gr aranpasa,
100 gr tipul, 150 gr hur, 2 ereinotz-hosto, 25 gr gari-irin,
50 ml portoko ardo, ezkaia, erromeroa, piperbeltza, gatza eta oliba-olioa.
Osagarriak:
Bakoitzaren gustu eta irudimenari.
Elaborazioa
- Antzara ondo garbitu. (erraigabetu)
- Kazola batean, antzararen lepoa,gibela eta urdaia jarri eta urez estali, gatza, ereinotz-hosto eta piperbeltzarekin batera eta utzi 2 orduz su baxuan sukaldatzen.
- Sagarrak eta tipulak garbitu eta moztu.
- Hurrak txigortu eta ondo txikitu.
- Sagar, tipul eta hur zatiak ondo nahastu eta antzararen barrualdera sartu, erromeroa eta ezkaiarekin batera.
- Labe-erretilu bat jarri labearen behealdean eta gehitu ura, iltzea eta ereinotza.
- Antzara ondu, sardexka batekin ziztatu, solomoak beherantz dituela labe-sareta baten gainean jarri eta laberatu 90 minutuz.
- Antzarari buelta eman, azpiko erretiluko saldarekin busti eta laberatu beste 90 minutuz.
- Labetik atera.
- Labearen beheko erretilura erori den koipearekin saltsa bat egin, kazola batera irina gehituz.
- Aurretik egindako saltsa eta portoko ardoa gehitu eta nahasten jarraitu.
- Salda ondu.
- Sutatik kendu.
- Antzara errazionatu, saldarekin estali eta zerbitzatu.
