1.- Izena:
Alfonsinoak, bizkotxo alfonsinoak.
2.- Antzinatasuna, tradizioa, eskarmentua:
Hueto e Hijos gozotegiak zazpi belaunalditan Gasteizko herritarren bizitza gozatu zuen, Ama Zuriaren plazan zeukan kokaleku pribilegiatutik. 1826an, Hermenegildo Huetok kandela, gozoki eta txokolate denda bat ireki zuen hiriko alde zaharrean, Portaletik gertu. 1850 inguruan, gozotegia Zabalgunera eraman zuten, agian, gune dotore horretan bezero agurgarriak eta Posta kaleko zalgurdien hurbiltasuna bilatzen zituztelako. Garai hartako bidaiarietako bat Alfonso XIII.a erregea zen. Etxe horretako bizkotxo batzuk gustatzen zitzaizkion eta bere omenez alfonsino izena jarri zieten.
180 urtez lanean aritu ondoren, 2006an, hiriko dendarik zaharrenak ateak itxi zituen, baina familiak ez du baztertzen aurrerago beste leku batean jarduera berarekin jarraitzea.
3.- Ezaugarriak:
Alfonsinoak, fondantez estalitako bizkotxo finak, Hueto etxeko gozoki bikainen katalogo zabaleko espezialitateetako bat ziren: marmeladak, alfonsinoak, txokolateak, gorringozko gozoki zuriak, albertxiko beteak, almendrazko erroskillak, irasagarrezko gozokiak, aingeru-budinak, turroiak, karameluak, fruta-jeleak, krokanteak, fruitxokoak, pastak, fruta melatuak…
Hueto etxearen bereizgarria produktuak oso-osorik bertan eginak izatea zen. Lehengaiak jasotzen zituztenetik produktuak aurkeztera bitarteko lanketa prozesu osoa artisau-lana zen eta etxeko errezetak erabiltzen zituzten, familia barruan belaunaldiz belaunaldi transmitituak.
4.- Osagaiak eta prestaketa:
Alfonsinoak egiteko, 750 g mazapan, 125 g almidoi-irin, 8 arrautza, 50 g gurin eta ron zuri pixka bat behar dira.
Mazapana eta arrautzak oratu eta irabiatu egin behar da, loditu arte. Ondoren, rona bota behar da, irina nahastu eta, azkenik, gurina bota, pomada puntuan dagoela.
Jarraian, katilu bat erabiliz, molde batean edo ertz altuko txapa batean isuri behar da. Hori egin baino lehen, molde edo txapa koipeztatu eta paper finez estali behar da. Labe arrunt batean egosi behar da.
Ia hotz dagoenean, atera eta laukitan zatitzen da. Zati bakoitza txokolate zurizko, kafezko edo txokolate beltzeko fondantez estaliko da. Nahi bezala apain daiteke, estalkiarekin, azukre-hautsarekin eta abar, eta kapsula formarekin aurkeztu behar da.
5.- Ekoizpen eremua:
2006an desagertutako Hueto e hijos gozotegiak (Gasteiz) egiten zuen espezialitate tradizionala.Gaur egun, Luis López de Sosoaga gozotegiak antzeko produktua egiten du, vitorianico izenekoa.
Iturriak:
- Legado de confitería, pastelería, bombones y helados. Luis Pérez López. Arabako Aurrezki Kutxak argitaratua.
- Álava y la gastronomía de sus Siete Cuadrillas. Fernando González Heredia («Tote»). Arabako Foru Aldundiak argitaratua.
- Historia de la confitería y repostería vasca José María Gorrotxategi Pikasarri. Sendoa argitaletxea. 1987.
